Từ vụ thai phụ mất con do thiếu máu trong thai kỳ, cảnh báo những dấu hiệu nguy hiểm, mẹ bầu cần chú ý

Mới đây, Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) đã tiếp nhận một thai phụ 37 tuổi mang thai lần thứ 4 nhập viện trong tình trạng đau bụng.

Sau khi thăm khám, kiểm tra và siêu âm thai, các bác sĩ nhận thấy không có tim thai xác định thai đã chết lưu 23 tuần 3 ngày. Đáng nói, kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân bị thiếu máu nặng, chỉ số HGB là 51 g/l (chỉ số bình thường là 125-160 g/l).

Tại bệnh viện, người này cho biết, bản thân không hề biết mình bị thiếu máu cũng như bất thường nào từ thai nhi. Trước đó, bệnh nhân từng mang thai và sinh con 3 lần vào các năm 2017, 2018 và 2019.

Trên thực tế, việc phụ nữ mang thai bị thiếu máu do thiếu sắt trong thai kỳ không phải là hiếm. Tuy nhiên, trường hợp thiếu máu nặng dẫn đến lưu thai là sự việc nghiêm trọng, gióng lên hồi chuông cảnh báo về tầm quan trọng phải bổ sung đầy đủ dinh dưỡng thiết yếu trong thai kỳ, trong đó có bổ sung sắt để đảm bảo sức khỏe cho mẹ cũng như sự phát triển toàn diện của thai nhi.

Theo TS.BS Lê Thị Thu Hà, Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM), đối với phụ nữ trong thời kỳ mang thai, nhu cầu về sắt tăng lên rất cao bởi sắt làm nhiệm vụ tạo máu và tham gia vào quá trình tạo nhân tế bào.

Sắt tham gia vào việc phân chia tế bào, tạo ra những tế bào mới, đặc biệt, trong vòng 10-16 ngày đầu khi bắt đầu thụ thai, các tế bào thần kinh của thai nhi được tạo ra hàng loạt nhờ sắt và acid folic, vì vậy nếu không đủ sắt thời gian này sẽ có nguy cơ lớn cho cả mẹ lẫn con, đứa trẻ khó có được trí thông minh tuyệt vời về sau.

Cùng với đó, sắt đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành hồng cầu và cấu tạo nên enzym hệ miễn dịch, giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể.

Tuy nhiên, theo các số liệu nghiên cứu, có khoảng 40 – 50% phụ nữ mang thai bị thiếu sắt (thay đổi theo vùng). Riêng kết quả điều tra của Viện Dinh Dưỡng Quốc gia, 36,8% phụ nữ mang thai tại Việt Nam thiếu máu và 75% nguyên nhân thiếu máu là do thiếu sắt.

Nguyên nhân của thiếu máu, thiếu sắt ở phụ nữ mang thai là do nhu cầu sắt cần nhiều hơn để cung cấp cho thai nhi. Nhu cầu sắt tăng nhiều nhất ở quý 2 và quý 3 của thai kỳ, tăng lên 5 – 7 lần, trong khi dinh dưỡng hàng ngày không cung cấp đủ lượng sắt cơ thể cần.

Theo các bác sĩ sản khoa, ở phụ nữ mang thai bị thiếu máu thiếu sắt khi xét nghiệm máu thấy hemoglobin (Hb) dưới 10,5g/dl, serum ferritin dưới 30g/dl, độ bão hòa transferrin dưới 20%. Một số dấu hiệu cảnh báo thiếu máu do thiếu sắt như: Hay mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt; cảm giác tim đập nhanh hơn bình thường mặc dù không gắng sức; tóc bị rụng không nguyên nhân. Móng tay chân nhợt nhạt dễ bong, gãy; da nhợt nhạt hoặc vàng; khó thở; hay bồn chồn, hồi hộp…

Hậu quả của việc thiếu sắt khi mang thai

BS Nguyễn Thị Thu Hường, Trưởng khoa Sản, Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí cho biết, trong quá trình mang thai, thai phụ bị thiếu máu sẽ rất nguy hiểm cho cả sản phụ và thai nhi. Cụ thể, với người mẹ sẽ đối diện nguy cơ bị sảy thai, bong nhau, tăng huyết áp thai kỳ, tiền sản giật, chảy máu, băng huyết trong quá trình chuyển dạ.

Với thai nhi, trẻ sinh có nguy cơ thiếu máu, thai chậm phát triển, lưu thai. Một số trường hợp trẻ dễ bị sinh non tháng, sinh ra bị nhẹ cân, yếu. Cùng với đó, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trẻ sơ sinh thiếu máu do thiếu sắt có thể gây ra ảnh hưởng đến trí não, làm suy giảm khả năng học tập của trẻ sau này. Con của những bà bầu bị thiếu máu giai đoạn sớm thai kỳ có nguy cơ bệnh tim mạch cao hơn trẻ khác khi đến tuổi trưởng thành.

Để kiểm soát tình trạng thiếu máu, thiếu sắt và thiếu vi chất dinh dưỡng trong quá trình mang thai, các chuyên gia khuyến cáo, chị em cần chủ động có chế độ ăn đa dạng, đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng và các chất dinh dưỡng.

Cụ thể, sắt có nhiều trong thịt bò, cá, gan, lòng đỏ trứng, đậu đỗ, rau xanh… Trong đó, trứng gà là nguồn thực phẩm dồi dào chất dinh dưỡng như protein, canxi, photpho, sắt, chất khoáng và nhiều vitamin có lợi cho sự phát triển của thai nhi cũng như sức khỏe của thai phụ. Đặc biệt hầu như các chất dinh dưỡng trong quả trứng gà đều tập trung ở lòng đỏ. Mỗi tuần mẹ bầu có thể ăn từ 3 – 4 quả trứng gà.

Bên cạnh việc lựa chọn các thực phẩm giàu chất sắt từ nguồn thức ăn động vật, mẹ bầu nên kết hợp với các loại trái cây tươi giàu vitamin C sau bữa ăn như: cam, bưởi, thanh long, táo… sẽ giúp hấp thu sắt tốt hơn.

Ngoài việc bổ sung sắt trong bữa ăn hàng ngày, chị em có thể bổ sung viên uống sắt và các loại vitamin tổng hợp cho phụ nữ mang thai có chứa sắt để đảm bảo cung cấp đủ sắt cho thai phụ và sự phát triển của thai nhi trong bụng, tránh trường hợp gặp những biến chứng xấu do thiếu sắt gây ra.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), phụ nữ mang thai cần uống bổ sung sắt trong 6 tháng cuối của thai kỳ, ở vùng tỷ lệ thiếu máu của phụ nữ có thai trên 40 % thì phải bổ sung tiếp tục 3 tháng sau khi sinh.

Theo giadinh.suckhoedoisong.vn