Dinh dưỡng với mẹ bầu luôn được ưu tiên hàng đầu tuy nhiên trong nền kinh tế thị trường hiện nay, song song với thực phẩm tự nhiên, thực phẩm biến đổi gen đã trở nên phổ biến. Vậy nhưng thực phẩm biến đổi gen có thực sự tốt cho mẹ bầu hay không? Những loại thực phẩm biến đổi gen nào mẹ bầu cần chú ý? Bài viết dưới đây sẽ trả lời tất cả những thắc mắc trên.
Thực phẩm biến đổi gen (GMO) là gì?
Thực phẩm biến đổi gen tên khoa học là Genetically Modified Food, viết tắt là GMO là một thành tựu khoa học của thế giới có từ năm 1980. GMO là thuật ngữ chỉ những thực phẩm bị can thiệp sinh học cải tạo DNA hay còn gọi là “lai giống”.

Do dân số ngày một tăng cao trong khi lượng cung và chất lượng thực phẩm còn hạn chế cho nên các nhà khoa học nghiên cứu áp dụng công nghệ biến đổi gen nhằm thúc đẩy sự quá trình sản sinh tự nhiên vốn có của các giống cây trồng, động vật và biến đổi đặc tính dinh dưỡng của chúng vượt trội hơn.
Thực phẩm biến đổi gen có an toàn cho sức khỏe mẹ bầu hay không?
Cho đến nay vẫn chưa có kết luận khoa học nào khẳng định thực phẩm biến đổi gen có hại cho sức khỏe con người nói chung và bà bầu nói riêng.
Về cơ bản, các nghiên cứu biến đổi gen chỉ tiến hành nhằm mục đích nâng cao giá trị dinh dưỡng của thực phẩm, tạo ra những giống loài tốt giúp nâng cao năng suất và sản lượng của thực vật hay động vật mà không làm ảnh hưởng tới chất lượng của thực phẩm đó. Mặt khác khi sản phẩm đưa ra thị trường thì luôn phải thông qua quá trình kiểm định, đánh giá an toàn chất lượng và có dán tem xác nhận là thực phẩm biến đổi gen nên người tiêu dùng có thể an tâm sử dụng.

Tuy nhiên nhiều nghiên cứu khác lại không ủng hộ công nghệ biến đổi gen thực phẩm. Họ cho rằng thực phẩm biến đổi gen có những tác động tới sức khỏe con người điển hình như gây ra dị ứng thực phẩm, tình trạng kháng kháng sinh, thậm chí là ung thư và nhiều mối nguy hại khác, đặc biệt với đối với những đối tượng nhạy cảm với thực phẩm như mẹ bầu và trẻ nhỏ.
Những thực phẩm biến đổi gen nào mẹ bầu cần chú ý?
Tuy tác động của thực phẩm biến đổi gen đối với sức khỏe mẹ bầu vẫn còn là một dấu hỏi lớn, nhưng từ những nghiên cứu và những lời cảnh báo đã được đưa ra, bà bầu cần phải lưu ý khi sử dụng thực phẩm biến đổi gen. Dưới đây là một số loại thực phẩm biến đổi gen mẹ bầu thường gặp:
1. Bắp ngô
Ngô (bắp) là một trong những thực phẩm biến đổi gen phổ biến nhất. Các giống ngô sử dụng GMO để cải tiến khả năng dung nạp chất glyphosate diệt cỏ, từ đó người nông dân có phun thuốc trừ sâu mà không lo sợ ảnh hưởng của nó tới trái ngô.

Bởi vì quả bắp ngô rất giàu axit folic, chất xơ, vitamin B1, B5 và C, giúp hạn chế táo bón, ngăn ngừa nguy cơ dị tật thai nhi và tăng cường khả năng lưu thông máu nên các bà bầu vẫn thường lựa chọn để sử dụng trong suốt thai kỳ. Ngô biến đổi gen thường được chế biến thành nhiều loại thức ăn quen thuộc như: bột bắp, bột ngũ cốc, bột dinh dưỡng, siro bắp … Tuy nhiên dù là ngô tự nhiên hay ngô biến đổi gen thì nó vẫn rất giàu tinh bột nên mẹ bầu cần lưu ý tránh sử dụng quá nhiều vấn đề tăng cân trong thai kỳ và một vài vấn đề sức khỏe khác.
2. Đậu nành
Có một thực tế là phần lớn đậu nành được sử dụng trên thế giới đều là thực phẩm biến đổi gen. Đậu nành là thực phẩm không thể thiếu cho mẹ bầu bởi trong đậu nành chứa hàm lượng lớn protein, vitamin A, D, … rất tốt cho cả mẹ và thai nhi.

Mẹ bầu có thể tìm thấy đậu nành biến đổi gen trong các loại thực phẩm đóng sẵn thông dụng như nước tương, đậu tương lên men, đậu hũ, ngũ cốc, …. Ngoài ra, những sản phẩm như bánh ngọt, thực phẩm bổ sung, sữa cho trẻ nhỏ, pho mát… cũng được chế tạo từ đậu nành biến đổi gen.
3. Gạo vàng
Mặc dù Việt Nam nằm trong Top xuất khẩu gạo tuy nhiên với sự phát triển của công nghệ, gạo cũng không nằm ngoài danh sách thực phẩm biến đổi gen. Một trong số giống gạo được áp dụng công nghệ biến đổi gen để thu về sản phẩm chất lượng là Gạo vàng. Thông qua công nghệ biến đổi gen, gạo vàng được tăng cường beta-carotene chuyển hóa vitamin A nhằm bổ sung vi chất cho cơ thể, đặc biệt với đối tượng là phụ nữ mang thai và trẻ em.

4. Khoai tây
Áp dụng công nghệ biến đổi gen cho khoai tây nhằm làm giảm asparagine – một hoạt chất được nhiều nghiên cứu cho rằng có thể gây ung thư – nhằm đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Khoai tây là thực phẩm được nhiều mẹ bầu lựa chọn bởi nó giàu axit folic, hỗ trợ tiêu hóa, giúp tim mạch khỏe mạnh. Trong khoai tây tự nhiên chứa solaninne có thể gây dị tật thai nhi cho nên sử dụng khoai tây biến đổi gen là một lựa chọn tốt cho mẹ bầu.

Tuy nhiên mẹ bầu cần lưu ý nên sử dụng khoai tây luộc, hấp, hạn chế tối đa việc sử dụng khoai tây chiên hay tẩm ướp bởi nó có khả năng kìm hãm quá trình chuyển hóa glucose và tăng cao nguy cơ tiểu đường thai kỳ.
5. Cà chua đen
Cà chua chứa cực kỳ nhiều dưỡng chất quý giá, đặc biệt tốt cho phụ nữ mang thai. Các chuyên gia hàng đầu ở Mỹ đã trồng thành công cà chua đen – thực phẩm biến đổi gen GMO – một loại quả có công dụng vượt trội được người tiêu dùng vô cùng tin tưởng. Cà chua đen giàu vitamin C, khoáng chất chống oxy hóa và có tác dụng điều hòa huyết áp. Nước ép từ cà chua đen trở thành một sản phẩm được nhiều bà bầu trên thế giới lựa chọn cho một thai kỳ khỏe mạnh.

6. Dầu thực vật
Dầu thực vật GMO từ đậu tương, dầu hạt cải, đậu lạc, hướng dương, oliu … đã trở nên phổ biến trên toàn thế giới. Các biến đổi gen áp dụng cho dầu thực vật với mục đích cải thiện thành phần của dầu, tăng cường vitamin, omega-3, … tốt cho sức khỏe, đặc biệt là tim mạch. Mẹ bầu lựa chọn dầu thực vật biến đổi gen để sử dụng cho việc chế biến thức ăn và một vài công dụng làm đẹp. Lưu ý cho mẹ bầu nên hạn chế sử dụng dầu chiên rán ở nhiệt độ cao và tuyệt đối không tái sử dụng dầu đã qua đun nấu bởi nhiệt lượng cao sẽ phá vỡ cấu trúc trong dầu thực vật và làm biến đổi các chất dinh dưỡng thành các chất có hại cho sức khỏe mẹ bầu.

7. Cá hồi
Thịt cá hồi là một thực phẩm được biết đến với công dụng hữu hiệu cho sức khỏe, đặc biệt đối với phụ nữ có thai bởi nguồn dinh dưỡng dồi dào mà nó mang lại. Nhiều mẹ bầu lựa chọn cá hồi cho bữa ăn của mình, tuy nhiên trên thị trường hiện nay đa phần lượng cá hồi được bày bán là cá hồi đã được biến đổi gen. Bởi lượng cá hồi tự nhiên không đủ để cung cấp cho nhu cầu khổng lồ của người tiêu dùng trên khắp thế giới, các chuyên gia đã đã phát triển giống cá hồi biến đổi gen.

Giống cá này thường được nuôi ở các trang trại, thời gian nuôi ngắn hơn lại cho ra sản lượng cao tuy nhiên đánh giá về mặt chất lượng thì lại kém hơn cá hồi tự nhiên bởi vì quá trình phát triển quá nhanh dẫn đến việc tổng hợp dinh dưỡng không thể bằng cá được phát triển ngoài tự nhiên được. Mẹ bầu nên lưu ý để có những lựa chọn đúng đắn và hợp lý cho nhu cầu của mình.
Mách mẹ bầu cách nhận biết thực phẩm biến đổi gen GMO
Nhiều mẹ bầu và người tiêu dùng thông thường có thắc mắc về việc làm thế nào để phân biệt đâu là thực phẩm biến đổi gen GMO. Trên thực tế, những sản phầm GMO đang được bày bán công khai rất nhiều và nếu chỉ dùng mắt thường để quan sát so sánh các loại thực phẩm thì khó có thể phân biệt chính xác đâu thực phẩm tự nhiên đâu là thực phẩm GMO.

Dấu hiệu nhận biết duy nhất đó chính là mã code có trên thực phẩm. Cụ thể như sau:
- Mã 4 chữ số và bắt đầu bằng chữ số 3 hoặc 4: Thực phẩm tự nhiên, không biến đổi gen nhưng được phun hóa chất bảo vệ thực vật.
- Mã 5 chữ số và bắt đầu bằng chữ số 8: Thực phẩm biến đổi gen GMO.
- Mã 5 chữ số và bắt đầu bằng chữ số 9: Thực phẩm 100% hữu cơ không hóa chất, không chất bảo quản.
Chú ý ngoài mã vạch, có nhiều sản phẩm sẽ có các chữ viết tắt như “GMO-free”, “Non-GMO” có nghĩa là các sản phẩm này có thể là thực phẩm biến đổi gen nhưng GMO không quá 0,9%.

Sử dụng thực phẩm biến đổi gen GMO đang trở thành xu thế trong thời đại công nghiệp hóa khi mà các giống cây trồng hay các loại động vật sinh trưởng tự nhiên không thể đáp ứng đủ nhu cầu cho con người. Mẹ bầu có thể lựa chọn sử dụng thực phẩm biến đổi gen GMO cho chính bản thân và gia đình mình để làm phong phú bữa ăn và bổ sung đầy đủ dưỡng chất. Chúc các mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh nhé!
Đọc thêm: PM2.5 ảnh hưởng gì đến sức khỏe bà bầu
Xin ấn thích và theo dõi tiếp